Ulusal ve uluslararası literatürde kendine yer edinmiş olan finans hakkında, son dönemlerde devletler, politikacılar, bankalar, ekonomistler ve eğitimciler gibi birçok farklı grup sıkça söz söylemektedir. Bu sözler finansal konulardaki darboğazdan tutun da finansal konulardaki bilinçsizliğe kadar gitmektedir. Özellikle eğitim paydaşlarını ilgilendiren, bireylerin finansal konulardaki bilinçli olması konusu devletlerin eğitimsel kazanımlarından biri haline gelmiştir. Bu durum bireylerin erken yaşlardan itibaren finansal konularda eğitilmesi ve buna yönelik öğretimsel faaliyetlerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bu bağlamda mevcut çalışma, ortaokul düzeyindeki öğrencilerin finansal tutumlarını ölçmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın verileri 2017-2018 eğitim öğretim bahar döneminde Kütahya ili merkez ilçesinde bulunan üç ortaokulda öğrenim gören 357 öğrencilerden toplanmıştır. Elde edilen verilerle yapılan istatistiki işlemler sonucunda ölçeğin 5 faktörlü ve 29 maddeden oluşan bir yapıda olduğu, madde istatistikleri sonucunda da ölçeği oluşturan maddelerin hem kendi faktörleri ile hem de ölçeğin tamamı ile anlamlı ilişki içerisinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ölçeğin geneline ilişkin ortaya konan iç tutarlık katsayısı ise ortaokul öğrencilerinin finansal tutumlarını ölçmede kullanılabilecek nitelikte olduğunu ortaya koymaktadır.

Obezite düşük-dereceli inflamatuar bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, yetişkin katılımcılarda beyaz kan hücreleri (BKH) sayımları, adiponektin, İnterlökin-6 (IL-6) ve tümör nekroz faktörü (TNF-?) içeren inflamatuar belirteçler ile vücut kitle indeksi (VKİ) arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu kesitsel çalışmaya, Isparta ilinde yaşayan 19 yaş ve üzeri 260 kişi (151 erkek ve 109 kadın) dahil edildi. Serum adiponektin, IL-6 ve TNF-? seviyeleri, enzim-bağlı immünosorbent analiz (ELISA) yöntemi ile ölçüldü. WBC sayısı otomatik hematoloji analizörü ile belirlendi. VKİ, ağırlık ve boy ölçüleri kullanılarak hesaplandı. Yetişkinler, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kriterlerine dayanan VKİ gruplamasına göre normal kilolu, fazla kilolu, obez ve morbid obez grubu olarak sınıflandırıldı. Morbid obez grubu en yüksek WBC, IL-6, TNF-? ve en düşük adiponektin düzeylerine sahip olan gruptu. VKİ artışı ile TNF-?, IL-6 ve BKH düzeyleri arasında doğrusal bir artış gözlenieken; adiponektinin ters korelasyon gösterdiği belirlendi. Çoklu doğrusal regresyon analizi, TNF-? ve IL-6 seviyelerindeki artışın yanı sıra adiponektin düzeylerindeki azalışın VKİ artışı ile bağımsız olarak ilişkili olduğunu ortaya koydu. Bu sonuçlar, obezitenin, in?amatuar bir durum olduğunu kanıtlamaktadır. Adiponektin düzeylerindeki azalma, bu peptidin insanlarda obezitenin gelişiminde merkezi bir rol oynadığı düşündürmektedir. Obezite ile ilgili patolojilerin sonucu olarak endojen adiponektin üretiminin bozulması durumunda, adipoz dokunun adiponektin üretim kapasitesinin yeniden sağlanması yönünde farmakolojik veya diyetsel müdahaleler pratik bir tedavi yaklaşımı olarak kullanılabilir.

Bu araştırmada ortaöğretim öğrencilerinin harita becerilerinin geliştirilmesine ilişkin bir Harita Becerileri Geliştirme Programı tasarlanarak bu programın etkililiğinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda eylem araştırması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Milli Eğitim Bakanlığına (MEB) bağlı Konya Kulu Anadolu Lisesinde öğrenim gören 9.sınıf 60 ortaöğretim öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın uygulama sürecinde öğrenciler deney ve kontrol grubuna ayrılmış bu ayrımda random atama yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Harita Becerilerini Geliştirme Programı, Harita Becerileri Başarı Testi ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Harita Becerilerini Geliştirme Programı, coğrafya öğretim programındaki harita becerileri ve kazanımları dikkate alınarak 8 oturumda uygulanmak üzere hazırlanmıştır. Harita Becerileri Başarı Testi de öğretim programındaki beceriler dikkate alınarak 30 çoktan seçmeli maddeyle hazırlanmıştır. Taslak test maddeleri Nevşehir’de MEB’e bağlı 5 farklı Anadolu Lisesinde toplam 302 9.sınıf ortaöğretim öğrencisiyle uygulandıktan sonra yapı ve kapsam geçerliliği analiz edilmiştir. Nihai testte 20 çoktan seçmeli madde yer almaktadır. Öğrenci günlükleri ise programın uygulanma sürecinde etkinlikler sonrasında öğrencilerden elde edilmiştir. Araştırmada nicel verilerin analizinde Mann-Whitney U, Wilcoxon testi; nitel verilerin analizinde betimsel analizlerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda geliştirilen programın, öğrencilerin akademik başarılarını ve coğrafya dersine ilişkin tutumlarını deney grubu lehinde anlamlı olarak arttırdığı saptanmıştır. Program öncesinde deney grubunun harita beceri testi sonuçlarında %57 başarı görülürken, kontrol grubunun harita beceri testi sonuçlarında %67 başarı görülmüştür. Program sonrasında ise deney grubu öğrencilerin harita beceri testi sonuçlarında %100 başarı görülürken, kontrol grubunda %73 başarı saptanmıştır. Deney grubundaki artışın %43 olması deney grubuna uygulanan programının etkililiğini kanıtlar niteliktedir. Bu sonuçları öğrenci günlüklerinden elde edilen veriler de desteklemektedir. Bu anlamda çalışmanın sonucunda gelecekte yapılacak çalışmalara ilişkin birtakım öneriler sunulmuştur.

Eğitim faaliyetlerinde aktif katılımın sağlandığı ve öğrencinin yaparak-yaşayarak sürece dâhil olduğu durumlarda daha başarılı ve kalıcı öğrenme gerçekleşmektedir. Coğrafya eğitiminde geleneksel sınıf içi ders metotları ile birlikte arazi çalışmaları da öğrenciye çoklu ortam sağlanması açısından büyük bir öneme sahiptir. Arazi çalışmaları esnasında hem öğrencinin aktif katılımı sağlandığı gibi hem de öğrencinin güdülenmesi artmakta ve öğrenme üzerinde olumlu yönde etki gözlenmektedir. Coğrafya eğitiminde uzun yıllardır yararlanılan arazi çalışmaları son yıllarda teknolojinin hızlı gelişmesi ile birlikte birer açık hava laboratuvarı haline dönüşmüş ve uygulamalı eğitim anlayışını da beraberinde getirmiştir. Türkiye’nin birçok yerinde görülen zengin doğal ve beşeri ortam yapısı coğrafya eğitimi açısından fırsat oluşturmaktadır. Ancak açık hava laboratuvarı açısından yararlanılacak bu alanlara yönelik düzgün bir planlamanın yapılması zaman ve maliyet açısından önemli olduğu gibi öğrenmenin tesiri açısından da gerekli olmaktadır. Araştırma sahasını oluşturan Konya-Cihanbeyli yakınlarındaki Bolluk Gölü ve çevresi zengin coğrafi koşulları barındırır ve coğrafya eğitiminde açık hava laboratuvarı olarak kullanılabilecek bir potansiyele sahiptir. Bolluk Gölü ve çevresindeki alanda Dünya’da ender şekilde görülebilecek nitelikte 55 tane traverten konisinin yanı sıra volkanik arazinin varlığı ile çökme, örtü çökme ve sübsidans dolinleri bulunur. Ayrıca tuzlu toprak yapısı ve iklim şartlarına bağlı olarak halofit bitkiler ile zengin endemik bitki ve hayvan türleri görülür. Bolluk Gölü’nün hidrolojik yapısı da önemli bir çekicilik oluştururken bu doğal ortam zenginliklerinin dışında beşeri ve ekonomik coğrafya açısından da zenginliğe sahiptir. Bütün bu coğrafi çekicilikler Bolluk Gölü ve çevresinin coğrafya eğitiminde başta lisans ve lisansüstü olmak üzere ortaöğretim coğrafya dersleri için de kullanımını gerekli kılmaktadır. Yapılan bu çalışma ile coğrafya eğitiminin her türlü aşaması için araştırma sahasının önemi ortaya konulmuş, arazideki coğrafi unsurlar ile coğrafyanın alt disiplinleri arasındaki bağlantı kurulmuştur. Bu amaçla araştırma sahasına yönelik olarak literatür taraması yapılmış, çalışmanın her aşamasında çeşitli tarihlerde defalarca arazi incelmesinde bulunulmuş, uydu görüntüleri karşılaştırmaları yapılmış ve genel bir senteze ulaşılmıştır.

Çalışma sahası Denizli ili sınırları içerisinde doğup, Çürüksu Çayı’na dökülen Gökpınar Çayı’nın su toplama havzasını kapsamaktadır. Havza sınırları içerisinde Batı Anadolu horst-graben sisteminin önemli bir bölümünü oluşturan Denizli ve Çukurköy grabenleri ile Babadağ ve Honaz horstlarının bir bölümü bulunmaktadır. Dolayısıyla saha, tektonik aktivitenin son derece yoğun yaşandığı bir bölgedir. Tektonik hareketler birçok doğal ve beşeri unsurların oluşması, gelişmesi ve şekillenmesinde etkili olmuşlardır. Bu unsurların başında da jeomorfoloji gelmektedir. Geçmişte ve günümüzde meydana gelen tektonik hareketler, bir bölgenin jeomorfolojisi üzerinde önemli izler bırakmaktadır. Son dönemlerde ülkemizde, tektonizmanın jeomorfolojik yapı üzerinde etkisini incelemek amacıyla, kantitatif yöntemler olan jeomorfometrik analizler birçok araştırmacı tarafından kullanılmıştır. Bu çalışmada da Gökpınar Çayı havzasında meydana gelen tektonik hareketler başta olmak üzere diğer yapı ve süreçlerin etkilerini jeomorfometrik indisler kullanarak incelenmektedir. Çalışmada kullanılan jeomorfometrik indisler; hipsometrik eğri – hipsometrik integral (Hi), akarsu uzunluk gradyan indeksi (Sl), vadi taban genişliği ve vadi yükseliği oranı(Vf), dağ önü eğrisellik oranı (Smf)’dır. Çalışmada araştırma sahasının 5 m çözünürlüklü Sayısal Yükseklik Modeli (DEM), jeoloji verisi, aktif fay verisi ile Coğrafi Bilgi Sistemleri yazılımlarından ArcGIS 10.3 paket programı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, tektonizmanın çok aktif, tektonik hareketlerin havzanın jeomorfolojik gelişim ve şekillenmesinde ana etken olduğu sonucuna ulaşılmıştır.