FVJ   |  e-ISSN: 2602-4225

Volume 5 - Eğitim Özel Sayısı

Sayı Bilgileri

Volume 5 Education Special Issue

ss. i - vi   |  DOI: 10.29329/fvj.2021.402

Özet

Anahtar Kelimeler:

Orjinal Araştırma Makaleleri

Zihinsel Yetersizliği ve Öğrenme Güçlüğü Tanılı Ortaokul Öğrencilerinin Fen Eğitiminde Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerilerinin Belirlenmesi / Determining of Problems and Solution Suggestions for Secondary School Students Diagnosed with Intellectual Disability and Learning Disabilities in Science Education

Mustafa Zafer Balbağ &Songül Uçar

ss. 1 - 12   |  DOI: 10.29329/fvj.2021.402.1

Özet

Yaşadığımız çağın eğitim sisteminde, problem çözen, yaratıcı, yenilikçi, matematik, medya ve fen okuryazarı gibi 21. yüzyıl becerilerine sahip bireyler yetiştirilmesi önem kazanmıştır. Bu becerilerin geliştirilmesi için öğrencilerin ihtiyaçlarına uygun öğrenme ortamları oluşturmak amaçlanmıştır. Her öğrenci gibi özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerinde eğitime aktif olarak katılmaları ve kendi ihtiyaçlarına göre öğrenim görmeleri gerekmektedir. Bu nedenle araştırmada; özel eğitime gereksinimi olan zihinsel yetersizliği ve öğrenme güçlüğü tanılı ortaokul öğrencilerinin fen eğitiminde karşılaştığı sorunlar ve bu sorunlara yönelik çözüm önerilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada 2018-2019 eğitim öğretim yılında şehir merkezinde devlete bağlı resmi okullarda öğretmen olarak görev yapan 7 fen bilimleri öğretmeni ile gene devlete ait resmi kurumlarda kaynaştırma eğitimi alan zihinsel yetersizlik tanılı 6 öğrenci, öğrenme güçlüğü tanılı 5 öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre genel olarak, özel eğitime ihtiyacı olan zihinsel yetersizliği ve öğrenme güçlüğü tanılı ortaokul öğrencilerinin fen öğretiminde yaşadıkları; ders saati yetersizliği, sınıfların kalabalık olması, fen bilimleri ders kitabının kaynaştırma öğrencilerine uygun olmaması, iletişim problemleri, öğrencilerin engel durumlarını öğretmenlerin bilememesi vb. birçok sorun tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Özel eğitim, zihinsel yetersizlik, öğrenme güçlüğü, fen eğitimi

Coğrafya Öğretmen Adaylarının Meteoroloji Kavramı Hakkındaki Düşünceleri / The Opinions of Geography Teacher Candidates About The Concept of Meteorology

Baştürk Kaya & Adnan Doğan Buldur & Adnan Pınar

ss. 13 - 24   |  DOI: 10.29329/fvj.2021.402.2

Özet

Bu çalışmanın amacı, bilişsel yapıyı ortaya çıkarmada etkili bir yöntem olan kelime ilişkilendirme testi kullanılarak coğrafya öğretmen adaylarının “Meteoroloji” anahtar kavramıyla ilgili düşüncelerini belirlemektir. Veriler coğrafya 5. sınıfta öğrenim gören toplam 40 öğretmen adayından bağımsız kelime ilişkilendirme testi kullanılarak elde edilmiştir. Bu çalışma nitel araştırma yaklaşımına göre hazırlanmış olup, elde edilen veriler içerik analizine göre değerlendirilmiştir. Veri analizinin geçerliliğini sağlamak için uzman incelemesi yapılmış ve güvenirliğe yönelik uzmanlar arası uyum katsayısı %91 olarak hesaplanmıştır. Kelime ilişkilendirme testi analizi ile coğrafya öğretmen adaylarının “Meteoroloji” anahtar kavramına vermiş oldukları cevap kelimeler kodlanarak kategorilere ayrılmış ve her kategorilerde tekrar eden cevap kelimelerin frekans ve yüzdeleri hesaplanmıştır. Araştırma sonunda elde edilen verilerden toplam 7 kategori oluşturulmuştur. Kategorilere ayrılan cevap kelimelerin frekans ve yüzde oranları incelendiğinde öğretmen adaylarının sırasıyla “Meteorolojik Olaylar (Hava Olayları)”, “Meteorolojinin Dalları ve Görevleri”, “Meteorolojinin Yararlandığı Bilim Dalları”, “Meteorolojik Karakterli Doğal Afetler”, “Atmosferin Yapısı ve Tabakaları”, “Hava Kütleleri ve Cepheler” ve “Meteorolojide Kullanılan Alet ve Cihazlar” şeklinde isimlendirilmiş olan kategorilerdeki cevap kelimeler üzerinde yoğunlaştıkları görülmektedir. Böylece öğretmen adaylarının Meteoroloji anahtar kavramıyla ilgili bilişsel yapılarını oluşturan kavramsal çerçevenin ortaya çıkarılması sağlanmıştır. Bu sonuçlara göre, öğretmen adaylarının meteoroloji anahtar kavramıyla ilgili akademik düzeyde geçerli ilişkilendirme yaptıkları görülmektedir.

 

Anahtar Kelimeler: Coğrafya, Meteoroloji, Bilişsel Yapı, Kelime İlişkilendirme Testi

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sanat ve Yaratıcılık Hakkındaki Görüşleri / The Views of Preschool Teachers About Art and Creativity

Tuğba Şeker & Betül Türkmen

ss. 25 - 37   |  DOI: 10.29329/fvj.2021.402.3

Özet

Yaratıcılık, okul öncesi eğitim döneminde geliştirilmesi gereken en önemli beceriler arasında yer almaktadır. Okul öncesi öğretmenlerinin sanat ve yaratıcılığa ilişkin görüşlerini belirlemeyi amaçlayan bu araştırma, tarama modelinde olup nitel yöntemler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Muş ili ve ilçelerinde 2018-2019 eğitim öğretim yılında Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı ilkokul ve ortaokul bünyesindeki anasınıfları ve bağımsız anaokullarında görev yapmakta olan 100 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formu kullanılmıştır. Veri toplama sürecinde araştırmaya katılan öğretmenlerle görüşme yapılmış ve görüşmeler tamamlandıktan sonra formlar analiz edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; okul öncesi öğretmenlerinin belirttikleri tanımlara göre yaratıcılığın tanımı üzerinde bilgi sahibi oldukları yaratıcılıkta özgünlük, bağımsızlık ve farklılık kavramlarında hem fikir oldukları görülmüştür. Görüşme sonuçlarına göre,öğretmenlerin, yaratıcılığa en büyük engelin ailenin baskıcı davranışlarının neden olduğu konusunda görüş bildirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, yaratıcılığı geliştirmek üzerine en çok yapılandırılmamış etkinlikler ve sanat etkinliklerine yer verildiği belirtilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Okul öncesi eğitim, okul öncesinde sanat, okul öncesinde yaratıcılık

Oyun Temelli Öğretimin İlkokul 4.Sınıf Öğrencilerinin “Maddenin Özellikleri” Ünitesindeki Öğrenci Başarısı ve Tutumlarına Etkisi / The Effect of Play-Based Instruction on Primary School 4th Grade Students' Achievement and Attitudes in the Unit of "Properties of Matter"

Selçuk Şentürk & Cüneyit Akar

ss. 38 - 48   |  DOI: 10.29329/fvj.2021.402.4

Özet

Bu araştırmada, Fen Bilimleri Dersi “Maddenin Özellikleri” ünitesinde oyun temelli öğretimin öğrenci başarısına etkisi ve öğrencilerin öğretim sonrası Fen Bilimleri dersine yönelik tutumları belirlenmiştir. Çalışmaya, 2019- 2020 eğitim-öğretim yılı, Manisa ili, Kula ilçesi sınırları içinde yer alan bir devlet İlkokulu 4.sınıfında öğrenim gören 62 öğrenci katılmıştır. Çalışma, ön test - son test ile kontrol gruplu yarı deneysel model olup, veri toplama aracı olarak Maddenin Özellikleri Kavramsal Bilgi Testi ile Fen Bilimleri Dersi Tutum ölçeği kullanılmıştır. (Cronbach Alpha=0.85). Deney grubunda (N:21), araştırmacı tarafından hazırlanan oyun temelli öğrenme tekniği ve oyun kartları konunun öğretimini destekleyici şekilde uygulanmıştır. Kontrol grubunda (N:41) ise müfredatta uygun görülen öğretme yöntemi kullanılarak Fen Bilimleri Öğretim Programı çerçevesinde uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Uygulama sonrasında elde edilen verilerin normal dağılıma uyması sonucunda, Shapiro-Wilks Testi ile kontrol edilmiştir. Öğrencilerin akademik başarı testi ve tutum ölçeğinden aldıkları puanlar arasında İlişkili Örneklemler T Testi, İlişkisiz Örneklemler T Testi, Wilcoxon Testi ve Mann-Whitney U Testi kullanılarak karşılaştırmalar yapılmıştır. Etki büyüklüğü hesaplaması yapılarak grupların başarı düzeyleri karşılaştırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, deney ve kontrol grubu öğrencilerinin Maddenin Özellikleri Kavramsal Bilgi Testi son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı düzeyde fark olduğu belirlenmiştir. Oyun Temelli Öğretimin Maddenin Özellikleri ünitesi üzerindeki öğrenci başarısını arttırdığı ve Fen Bilimleri dersine yönelik tutumlarını olumlu yönde etkilediği öngörüsünde bulunulmuştur.

 

Anahtar Kelimeler: Oyun Temelli Öğretim, Maddenin Özellikleri, 4.sınıf, Kavram Öğretimi

Türkçe Ders Kitaplarındaki Hikâye Edici Metinlerin Görsellerle Uyumu / Compatibility of Narrative Texts in Turkish Textbooks with Visuals

Mehmet Soyuçok & Musa Çifci

ss. 49 - 69   |  DOI: 10.29329/fvj.2021.402.5

Özet

Bu araştırmanın amacı, Türkçe ders kitaplarındaki hikâye edici metinlerle bu metinlerde kullanılan görsellerin uyumunu ortaya koymak ve bu yolla ilgili alanda çalışan kitap hazırlayıcılarına ve araştırmacılara bir bakış açısı sunmaktır. Türkçe ders kitaplarındaki hikâye türü metinlerle bu metinlerde kullanılan görseller arasındaki uyumun belirlenmesini amaçlayan bu çalışma doküman incelemesine dayalı olarak nitel modelde gerçekleştirilmiştir. Veri toplamak için doküman incelemesi yapılmıştır. Çalışma, belirtilen ortaokul Türkçe ders kitaplarıyla ve bu kitaplardaki hikâye edici metinlerle sınırlandırılmıştır. Araştırma sonucunda görsellerin neredeyse hiçbirinin öğrenciye estetik zevk kazandırıcı olmadığı, çoğunluğunun basit şekilde çizildiği görülmüştür. Ana dili kullanımının aynı zamanda bir sanat olduğu düşünülürse bütünsel açıdan bakıldığında bu durum bir eksikliktir. Metin ve görseller genel olarak uyuşsa da metnin içeriğini desteklemeyen, metinle ilgisiz görseller de vardır. Bu da anlamayı zorlaştırıcı ve kafa karıştırıcı bir unsur olarak kabul edilebilir. Çoğu görselde kişilerin yüzleri ve beden dilleri net değildir. Bu doğrultuda Türkçe ders kitaplarındaki görsellerin hazırlanmasında estetik, eğitimsel ve kültürel açıdan daha özenli çalışılması gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: Ana dili eğitimi, yazma, hikâye, ders kitabı