FVJ   |  e-ISSN: 2602-4225

Orjinal Araştırma Makalesi | Gelecek Vizyonlar Dergisi 2022, Cil. 6(3) 41-63

Türkçe Öğretim Programlarinda Işlevsel Yazma (Ortaokul 1924-2017)/ Functional Writing in Turkish Education Curriculums (Middle School 1924-2017)

Musa Çi̇fci̇ & Simge Ergin

ss. 41 - 63   |  Makale No: MANU-2205-06-0002.R1

Yayın tarihi: Eylül 29, 2022  |   Okunma Sayısı: 24  |  İndirilme Sayısı: 360


Özet

Çalışmanın amacı, işlevsel yazmanın ortaokul Türkçe dersi öğretim programlarında yer alma durumunu belirleyerek yazma eğitiminin pratik ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde düzenlenmesine katkıda bulunmaktır. Alanyazından elde edilen ve araştırmacı tarafından belirlenen işlevsel yazma kazanımları uzman görüşü alınarak bir liste hâline getirilmiştir. Uzman görüşlerine göre belirlenen işlevsel yazma kazanımlarından bazıları şunlardır: Dilekçe, iş başvuru formu doldurmak, öz geçmiş yazmak, e-posta yazmak, senet, makbuz, matbu beyanname doldurmak; tebrik, başsağlığı, davetiye, rapor, kısa mesaj, mektup, ilan, tarif, sunum metinleri gibi yazılar işlevsel yazma örnekleridir. Bu amaçla, 1924’ten günümüze işlevsel yazma ihtiyaçlarındaki değişim ve gelişimlerin belirlenebilmesi amacıyla çalışmaya Türkiye’de 2017’ye kadar hazırlanıp uygulanan bütün ortaokul Türkçe dersi öğretim programları dâhil edilmiştir. Çalışmada doküman incelemesi (tarihsel metot) kullanılmıştır. Dokümanlar (ortaokul Türkçe dersi öğretim programları) açık erişim kaynaklarından elde edilmiştir. Verilerin kategorik analizinde, programların kurgularında farklılıklar bulunduğundan (amaç, hedef, davranış, kazanım gibi) sadece “hedefler” ve “işlevsel yazma kazanımı” başlıklarına yer verilmiştir. Bazı öğretim programları kazanım ayrıntılarını belirtmediğinden hedef veya amaç niteliği taşıyan ifadeler, işlevsel yazma kazanımı listesindeki kazanımlara uygunlukları belirlendikten sonra analize tabi tutulmuştur. Araştırmada 1924’ten 2017’ye kadar hazırlanan ortaokul Türkçe dersi öğretim programlarında işlevsel yazma kazanımlarının nasıl bir gelişim ve değişim gösterdiği temel problemine bağlı olarak her programda hangi işlevsel yazma hedef ve kazanımlarına yer verildiği ve programlar arasında ne gibi değişikliklerin bulunduğu sorularına cevap aranmıştır. Oluşturulan işlevsel kazanım listesindeki kazanımları kapsayıcılık bakımından son dönem programların tamamının yetersiz olduğu, öğrencilerin günlük hayatlarında karşılaşacakları yazma ihtiyaçlarına cevap vermekten ziyade akademik ve edebi yazma uygulamaları üzerinde yoğunlaştıkları; ancak 1981’e kadar hazırlanıp uygulanan öğretim programlarının, özellikle 1949 Ortaokul Türkçe Programı’nın, işlevsel yazma kazanımları bakımından diğerlerine göre daha kapsayıcı olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: İşlevsel yazma, Türkçe öğretim programları, Okuryazarlık, Eğitim


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Ci̇fci̇, M. & Ergin, S. (2022). Türkçe Öğretim Programlarinda Işlevsel Yazma (Ortaokul 1924-2017)/ Functional Writing in Turkish Education Curriculums (Middle School 1924-2017) . Gelecek Vizyonlar Dergisi, 6(3), 41-63.

Harvard
Ci̇fci̇, M. and Ergin, S. (2022). Türkçe Öğretim Programlarinda Işlevsel Yazma (Ortaokul 1924-2017)/ Functional Writing in Turkish Education Curriculums (Middle School 1924-2017) . Gelecek Vizyonlar Dergisi, 6(3), pp. 41-63.

Chicago 16th edition
Ci̇fci̇, Musa and Simge Ergin (2022). "Türkçe Öğretim Programlarinda Işlevsel Yazma (Ortaokul 1924-2017)/ Functional Writing in Turkish Education Curriculums (Middle School 1924-2017) ". Gelecek Vizyonlar Dergisi 6 (3):41-63.