Orjinal Araştırma Makalesi | Gelecek Vizyonlar Dergisi 2021, Cil. 5(4) 43-54
Erhan Solmaz & Zehra Akılmak
ss. 43 - 54 | DOI: https://doi.org/10.29345/futvis.206 | Makale No: fvj.2021.053
Yayın tarihi: Aralık 04, 2021 | Okunma Sayısı: 32 | İndirilme Sayısı: 558
Özet
Bireyin kurgusal anlamda mitik anlatmalardan sonra yarattığı ilk edebi verimlerden olan masallar aynı zamanda Türk sözlü geleneğinin de önemli bir yaratmasıdır. Var ile yoğun, güzel ile çirkinin, zengin ile fakirin, akıllı ile aptalın mücadelesinin anlatıldığı masallarda dinleyici kitlesini ağırlıklı olarak kadınlar ve çocuklar oluşturur. Konu bakımından oldukça çeşitli olan masallar yapıları itibariyle de nesir ağırlıklı yaratmalardır. Türk masallarının en temel işlevi eğitmek ve eğlendirmektir. Olağanüstülük paydasında zamanın, mekânın ve şahısların buluştuğu masallar bizlere düş dünyamızda yaşamayı istediğimiz evreni sunar. Bu evrenin de temel yasası, iyilerin ödüllendirilip kötülerin cezalandırılmasıdır. Bu bakımından kötülük ve kötücül unsurlar masal dünyası için vazgeçilmezdir. O hâlde “Kötü nedir? Kötülük nasıl başlar? Sınırları nelerdir?” gibi soruların cevabı masal dünyasının anlaşılması, kültürel arka planının tanınması için oldukça ehemmiyet kazanmaktadır. Bu bağlamda biz de bu çalışmada Türk dünyasının sözlü ve yazılı kültür merkezlerinden birisi olan Özbek sahasını ele aldık. Buradaki temel sebebimiz de Özbek Sahasında masal ve kötülük üzerine bir çalışmanın yapılmamış olmasıdır. Dolayısıyla pek çok masal metnindeki kötülük unsurlarını görmemize imkân verecektir. Çalışmanın kapsam ve sınırlılıkları çerçevesinde de Özbek sahasındaki masalları kötülük unsurları boyutuyla irdelemek istiyoruz. Çalışmamızda önce masal hakkında bilgi verip ardından Özbek sahası masal çalışmalarından bahsedeceğiz. Ardından da Özbek sözlü geleneğindeki bu masallardaki kötülük unsurlarını tasnif edip yine masallardaki “Kötünün sınırları ve işlevi neler?” sorularına cevap arayacağız.
Anahtar Kelimeler: Özbek sözlü geleneği, bellek, masallar, kötülük, kötülük unsuru
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |