Orjinal Araştırma Makalesi | Gelecek Vizyonlar Dergisi 2021, Cil. 5(3) 17-25
Esra Çam
ss. 17 - 25 | DOI: https://doi.org/10.29345/futvis.190 | Makale No: fvj.2021.056
Yayın tarihi: Aralık 04, 2021 | Okunma Sayısı: 109 | İndirilme Sayısı: 842
Özet
Türk tasavvuf tarihinin önde gelen isimlerinden biri hiç şüphesiz Yunus Emre’dir. Alemi “Aşk”ın bir tecellisi olarak gören Âşık Yunus, insan-ı kâmil olabilme yolunda adeta mihmandarlık yapmış üstat bir şahsiyettir. Mutasavvıf bir şair de olan Yunus Emre, hal ilmini kal ilmiyle ifade eden ve seyr u sülûkun çetin aşamalarını gelenekten beslenerek kendine has üslubuyla aktaran bir üstattır. O, engin duygu ve düşüncelerini şiirlerinde sehl-i mümteni tarzda ifade etmiş, yüzyıllardır halkın belleğinde yerini korumuş ve kendi kelimeleriyle ifade etmek gerekirse “ölürse ten ölür” olduğunu kanıtlamış “ölümsüz” bir şairdir. Şiirlerinde kendi dünya görüşünü, yaşam felsefesini, tasavvufi bilgilerinin yansımalarını gördüğümüz Yunus, derin ilmini, zengin kelime haznesini, duru Türkçesiyle ilmek ilmek şiirlerinde işlemiştir. Yunus Emre’nin mutasavvıf, sûfî bir şair olması dolayısıyla tasavvufi bakış açısı, tasavvuf dünyasına ait terminoloji şiirlerine yansımıştır. Bu çerçevede Yunus’un şiirlerinde tasavvuf ehlinin isimlerinin, tiplerinin de yer aldığı çok sayıda şiiri bulunduğu görülmektedir. Yunus Emre eserlerinde; âlim, derviş, eren, âbid, âşık gibi pek çok tasavvufi tipe yer vermiştir. Yunus’un şiirlerinde yer verdiği tasavvuf ehlinden bir tip de âriftir. Ârif, İlahi aşk yolunda mârifet olgunluğuna ulaşmış, mârifetin sahibi olarak tanımlanmış tasavvuf ehlidir. Kendisini de bir ârif olarak adlandırabileceğimiz Yunus’un kendinden ve engin tasavvufi bilgesinden yola çıkarak aktardığı ârif olmak isteyenler için adeta birer ipucu barındıran şiirleri bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmamızda; mârifet sahibi ârif tipinin “Yûnus Emre Dîvânı”nda nasıl ele alındığını ortaya çıkarmak, Ârif Yunus’un ârif olan zatlara karşı tutumunu tespit etmek ve aşk yolunda ârif olmak isteyen şahıslara tavsiyelerini belirlemek amaçlanmıştır. Metin tahlili yöntemi kullandığımız çalışmamızda, ârif ve mârifet kavramlarının yer aldığı şiirler tespit edilerek Yunus Emre’nin ârif anlayışı, görüş ve düşünceleri incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yunus Emre, tasavvuf, tasavvuf ehli, arif, marifet
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |