Orjinal Araştırma Makalesi | Gelecek Vizyonlar Dergisi 2023, Cil. 7(3) 62-72
Muhammet Ali Bulut
ss. 62 - 72 | DOI: https://doi.org/10.29329/fvj.2024.599.5 | Makale No: MANU-2307-17-0006.R2
Yayın tarihi: Eylül 30, 2023 | Okunma Sayısı: 45 | İndirilme Sayısı: 355
Özet
Roman, anlatısal türler arasında okuyucu tarafından bilinirliğiyle öne çıkmış edebi bir türdür. Bütün anlatısal ürünlerde olduğu gibi roman da; kişi, olay, mekân ve zaman olmak üzere dörtlü bir yapıdan oluşmaktadır. Anlatı, roman türünün içkin bir özelliğidir. Bundan dolayı bazen okuyucu ve/veya çözümleyicilerin romanlarda olay ve kişi ikilisini öncellerken zaman ve mekân ikilisini ardıllaştırdığı görülmektedir. Mekân, olay örgüsüne görsel açıdan destek sunar. Mekân, olay örgüsünü dizgiselleştirerek okuyucunun zihninde daha kolay yer almasını sağlar. Mekân, aynı zamanda olaylar silsilesi arasında görsel bir sınır oluşturur. Oyuncu romanını kronotopsal yöntemle çözümleyerek romandaki mekân kurgusunu ortaya koymaktır. Bununla birlikte yeni bir çözümleme yöntemi olan kronotopsal yönteme dair bulgular elde etmektir. Oyuncu Romanı, kronotopsal yöntemle çözümlenecektir. Bu çözümleme yöntemi mekân merkezlidir. Mekân, kişi ve olaylar silsilesinin birer iz düşümüdür. Roman, öykü gibi edebi eserlerin çözümlemesi de o eserde yer alan iz düşümler yani mekânlar üzerinden yapılmaktadır. Romanda yer alan kronotopların kurgusal olmadığı; gerçek yaşamla örtüşen kronotoplar olduğu görülmüştür. Romanda kişi-olay örgüsünün öne çıkması için gerçek yaşamla örtüşen kronotopların silikleştirilerek sunulduğu tespit edilmiştir. Kronotopların nötr bir biçimde sunulduğu görülmüştür. Romanda kronotopların olay örgüsünün önüne geçmediği, olay örgüsünü destekler biçimde kurgulandığı bulgusuna ulaşılmıştır. Kronotopsal çözümleme yöntemiyle birlikte edebi eserlerde sessiz bir varlık gibi duran mekânların gerçek hüviyetine kavuştuğu tespit edilmiştir. Yine bu yöntemle birlikte mekânların, edebi eserlerin anlaşılması konusunda edilgen bir unsur olmaktan çıkarak etken bir yapıya büründükleri görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Erhan Bener, Oyuncu Romanı, Kronotop
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |