Orjinal Araştırma Makalesi | Gelecek Vizyonlar Dergisi 2023, Cil. 7(1) 52-68
Güven Şahin
ss. 52 - 68 | DOI: https://doi.org/10.29329/fvj.2023.539.4 | Makale No: MANU-2301-31-0004.R1
Yayın tarihi: Mart 30, 2023 | Okunma Sayısı: 51 | İndirilme Sayısı: 509
Özet
Kıbrıs Adası, Doğu Akdeniz’in en büyük ve de stratejik adası konumundadır. Çok köklü bir medeniyet geçmişine sahip olan Kıbrıs, 9.251 km² yüzölçümüyle Akdeniz’in en büyük 3., Doğu Akdeniz’in ise en büyük adasıdır. Adanın toplam 780 km. uzunluğundaki kıyı şeridinin ise kabaca yarısı KKTC’de (%51), yarısı da GKRY (%49)’de bulunmaktadır. Kıbrıs’ta, Türk halkı ve Rumlar arasında yaşanan çatışmalar ve Türk halkına yönelik saldırılar neticesinde Türkiye’nin 1974 yılında yapmış olduğu askeri müdahale ile ada üzerinde 2 müstakil devlet kurulmuş oldu. GKRY, 2004 yılı itibariyle resmen Avrupa Birliği üyesi olmuş, KKTC ise sadece Türkiye tarafından tanınan bir ülke olarak varlığını sürdürmektedir. Kıbrıs’taki bu iki bağımsız ülke yanı sıra İngiliz Dönemi’nin bir uzantısı olarak 2 tane de İngiliz Üssü bulunmaktadır. Her iki üssün toplamda 254 km²’lik alanı (Ada yüzölçümünün %2.7’si) bulunmaktadır. Kıbrıs bulunduğu konum itibariyle medeniyet tarihi boyunca devletlerin hakim olmayı arzuladığı ve bunun için çokça mücadele ettikleri bir nokta olmuştur. Ada tarihinde önemli izler bırakan İngilizler için ise Kıbrıs; Doğu Akdeniz ve Ortadoğu için stratejik bir ikmal merkezi, Mısır egemenliği için önemli bir basamak taşı olma özelliğindeydi. Bu nedenle İngilizlerin adada yapmış oldukları tüm alt ve üstyapı çalışmalarını bu minvalde değerlendirmek gerekir. İnşa edilen demiryolu da bu sürecin bir parçasıdır. Kıbrıs Adası’nda, İngiliz Dönemi’nden kalma demiryolunu ele aldığımız bu çalışma kapsamında 2017 ve 2019 yıllarında KKTC’de saha çalışmaları yapılmıştır. Yüzey araştırmaları kapsamında az sayıdaki gar binası, birkaç araç haricinde KKTC sınırlarında konuyla alakalı bir şeyin kalmadığı tespit edilmiştir. Raylar ise 1950’lerin ilk yarısında bütünüyle sökülmüş olduğundan bu anlamda herhangi bir bulgu söz konusu değildir. Yapmış olduğumuz literatür çalışması kapsamında büyük çoğunluğu yabancı araştırmacıların ortaya koyduğu eserlerden ve yerli araştırmacıların eserlerinden faydalanılmıştır. Konuyla ilgili harita ve görseller İngiliz Arşivleri ve KKTC Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi’nden tedarik edilmiştir. GKRY tarafındaki güncel durum ise yine literatür çalışmaları ve arşiv belgelerinden hareketle ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler: Kıbrıs, demiryolu, ulaşım coğrafyası, ulaşım tarihi, KKTC, GKRY.
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |