Bu çalışmada, “Fıkıh” kavramının kavramsal gelişim süreci anlatılmıştır. Bu süreç fıkhın, İslam hukuku kavramına dönüşmesi ve ilerleyen süreç içerisinde hukukun alt kavramı veya kaynaklarından biri haline gelmesini kapsamaktadır. Fıkıh kavramının mahiyetindeki değişim, hukuk ve İslam hukuku kavramlarının tanımları yapılarak ve aralarındaki ilişkiye yer verilerek anlatılmıştır. Hicri ikinci asırda ilimlerin tedvin edilmeye başlamasıyla fıkıh ilmide tedvin edilmiş kuralları tespit edilmeye başlanmış ve fıkıh ilminin konusu, mahiyeti ve amacının ortaya koyulduğu fıkhî kitaplar yazılmıştır. Fıkıh ilmindeki bu gelişim hicri dördüncü asrın ortalarında duraklamaya girmiştir. Duraklama dönemi içtihat kapısının kapandığı dönem olmuştur. Hicri 656 yılında Bağdat’ın çöküşü ve Abbasi otoritesinin zayıflaması ile fıkıhta taklit devri başlamıştır. 20. Asra kadar süren taklit döneminde fıkıh, toplumun üzerindeki etkisini de kaybetmeye başlamıştır. Özellikle Osmanlı Devleti padişahı III. Selim döneminde batı tesiriyle getirilen yenilikler, bu yenilikleri takip eden süreçte batı tarzı kurumların ve mekteplerin kurulması batı hayranlığını oluşturmaya başlamıştır. Ortaya çıkan batı hayranlığının etkisiyle Osmanlı sosyal ve siyasal yapısında fıkhın etkisi azalmıştır. Batı ideolojilerinin etkisi artmıştır. Eğitimde medrese ve mektep arasında tarihsel olarak bir seçim de bulunan Müslüman halkın seyrinin mektep yönünde olması, fıkhın, hukukun bir kaynağı olarak ve hukuktan aşağı görülmesi ve bozulma sebepleri gözetilmeksizin, medresenin mektepten yetersiz kabul edilmesi ile fıkıhtaki duraklama arasında paralellik bulunmaktadır. Çalışmada, batıya yönelme, batı tarzı eğitim veren mekteplerin kurulması ve fıkhın hukuktan aşağı görülmesi arasındaki paralellik açıklanmıştır. Dindeki hükümleri konu edinen fıkıh ilminin gelişmemesi toplum nezdinde dinin de etkisini azaltmakta, özellikle ahlaki ve manevi konularda toplumsal cehalet ve huzursuzlukların çıkmasına sebep olmaktadır. Bugün İslam coğrafyası üzerinde yaşayan Müslümanlar İslam ideallerinde birleşmeleri gerekirken, savaş ve kavga halindedir. Bu makalenin amacı, fıkıh ilminin duraklaması, etkisini yitirmesi, anlamındaki daralma ve batıya yönelme arasındaki ortak ilişkiyi açıklamak ve fıkhî alanda ki çalışmaların artırılması, fıkıh eğitimine önem verilmesi ve fıkıhtaki gelişmenin sağlanmasıyla, İslam dini kaynaklı ilahi hukuk sisteminin üstünlüğünü ortaya koymaktır.