Orjinal Araştırma Makalesi | Gelecek Vizyonlar Dergisi 2021, Cil. 5(3) 34-38
Yılmaz Kaval
ss. 34 - 38 | DOI: https://doi.org/10.29345/futvis.185 | Makale No: fvj.2021.058
Yayın tarihi: Aralık 04, 2021 | Okunma Sayısı: 1414 | İndirilme Sayısı: 1433
Özet
Yunus Emre, tekke tasavvuf edebiyatının en önemli temsilcileri arasında yer almaktadır. On üçüncü yüzyılın sonları ve on dördüncü yüzyılın başlarında yaşadığı kabul edilmektedir. Hayatı hakkında kesin bilgilere sahip olmadığımız Yunus Emre’nin doğum yeri de kesin olarak bilinmemektedir. Hacı Bektaş Veli’nin yönlendirmesi ile Taptuk Emre’nin yanına yerleşen Yunus Emre’nin Taptuk Emre dergahına kırk yıl boyunca odun taşıdığı rivayet edilmektedir. Yaşadığı çağ, Anadolu insanının Moğol istilalarından bunaldığı bir dönemdir. Zor durumda olan Anadolu insanına umut veren iyimser şiirler yazar. Sade bir Türkçe ile şiirler dile getiren Yunus Emre, bu sayede herkes tarafından benimsenmiştir. Yaratılan her şeyi yaratandan ötürü seven Yunus Emre’nin şiirlerinde Allah sevgisini yoğun bir şekilde görmekteyiz. Yunus Emre’nin tasavvuf ağırlıklı şiirlerinde kullandığı kavramlar arasında ay ve güneş önemli bir yer tutmaktadır. Ay ve güneşi sadece bir gök cismi olarak görmeyen Yunus Emre, ay ve güneşi bazen Tanrı’nın nuru olarak kabul ederken bazen de Hz. Muhammed ile ilişkilendirmektedir. Tanrı’nın güneş ve ay nurunu koşulsuz bir şekilde yeryüzüne evrenin gözbebeği olan insan için yağdırdığını ifade etmektedir. Tanrı ile olan ilişkisini de güneş ve bulut ile simgeleyen Yunus’a göre güneş, Tanrı’nın nuru olup her daim kalıcıdır buna karşın bulut ise geçici olup güneş karşısında yok olmaya mahkumdur. Sonsuz nurun kaynağının Tanrı olduğunu ifade eden Yunus Emre, geceyi aydınlatan ayın ışığının kaynağı olarak yine Tanrı olduğunu dile getirmektedir. Edebiyatta güzellik sembolü olarak dolunay çok sık kullanılır. Yunus Emre’de şiirlerinde ayın dolun halini Hz. Muhammed’in yüzüne, hilal halini ise kaşlarına benzetir. Bu çalışmada Yunus Emre’nin şiirlerinin yer aldığı divan adlı eserde güneş ve ay ile ilgili beyitler detaylı bir şekilde incelenip yorumlanacaktır.
Anahtar Kelimeler: Yunus Emre, divan, ay, güneş, bulut, nur
Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
---|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |